Το μνημόνιο για την ενέργεια: Να πουληθεί ο ΑΔΜΗΕ ή να περάσει υπό κρατικό έλεγχο - Συνολική διαφωνία Λαφαζάνη

Να ιδιωτικοποιηθεί ο ΑΔΜΗΕ ή ως έσχατη λύση να φύγει από τον έλεγχο της ΔΕΗ αλλά να παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο, είναι τα δύο εναλλακτικά σενάρια που περιλαμβάνει η ελληνική πρόταση προς τους πιστωτές σχετικά με τον διαχειριστή των δικτύων ηλεκτρισμού.

Διαβάζοντας τα προαπαιτούμενα μέτρα (prior actions) της ελληνικής πρότασης στο κεφάλαιο Ενέργεια, η «τρίπλα» της κυβέρνησης προκειμένου να μην περάσει η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ είναι και η μοναδική διαφοροποίηση ως προς την πρόταση Γιούνκερ.

Χωρίς να είναι γνωστό αν αυτό θα γίνει αποδεκτό από τους δανειστές, η πρόταση αναφέρει πως η κυβέρνηση καλείται να κάνει «αμετάκλητα βήματα για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ (με την ανακοίνωση συγκεκριμένης ημερομηνίας υποβολής προσφορών) ή εναλλακτικά να προετοιμάσει ως τον Οκτώβριο του 2015 ένα εναλλακτικό σχήμα με ισοδύναμα αποτελέσματα από πλευράς ανταγωνισμού σε ευθυγράμμιση με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και με σκοπό τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό της εταιρείας από τη ΔΕΗ, εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία του».

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει να υιοθετηθεί για τον ΑΔΜΗΕ το μοντέλο του ιδιοκτησιακού διαχωρισμού που με άλλη μορφή ίσχυε πριν από το νόμο 4001/2011. 

Αν και δεν περιγράφεται με τόση λεπτομέρεια, εντούτοις πρόκειται για το μοντέλο που προβλέπει ότι ο ΑΔΜΗΕ θα πάψει να είναι 100% θυγατρική της ΔΕΗ και θα δημιουργηθεί στη θέση του μια νέα εταιρεία, η οποία θα ελέγχεται από το Δημόσιο.

 Με την κυβερνητική πρόταση, δεν προκύπτει ιδιωτικοποίηση, αφού ο έλεγχος παραμένει στο Δημόσιο, ο ΑΔΜΗΕ φεύγει ωστόσο από τον έλεγχο της ΔΕΗ, ώστε να διασφαλιστεί η επί ίσοις όροις πρόσβαση όλων των συμμετεχόντων στο δίκτυο και κατ΄ επέκταση στην αγορά ηλεκτρισμού. Υπό όρους και εφόσον εφαρμοστεί το μοντέλο του παλιού ΔΕΣΜΗΕ, θα μπορούσαν να εισέλθουν στο μετοχικό κεφάλαιο της νέας εταιρείας και ιδιώτες με μικρότερα μερίδια ή ακόμη και να διατηρήσει κάποιες μετοχές η ΔΕΗ. Θυμίζουμε ότι ο ΔΕΣΜΗΕ ανήκε σε ποσοστό 51% στο Δημόσιο και 49% στη ΔΕΗ με πρόβλεψη για είσοδο και ιδιωτών.

Στη θεωρία όλα τα παραπάνω είναι συμβατά με το ευρωπαϊκό δίκαιο, το ερώτημα ωστόσο είναι αν θα τα δεχθούν οι θεσμοί, αφού για να διασφαλισθεί η λειτουργία του ανταγωνισμού θα πρέπει το μοντέλο να εφαρμοστεί σωστά και στην πράξη.

Από εκεί και πέρα η ελληνική πρόταση για τα ενεργειακά περιλαμβάνει ό,τι ακριβώς περιελάμβανε και η πρόταση Γιούνκερ. Συγκεκριμένα η ελληνική πλευρά δεσμεύεται να:

• Ενημερώσει την Κομισιόν για την έναρξη των δημοπρασιών ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ με βάση το γαλλικό μοντέλο τύπου ΝΟΜΕ.

• Καταργήσει την έκπτωση 20% στο ρεύμα που παρέχει η ΔΕΗ στη βιομηχανία και να την αντικαταστήσει με τιμολόγια που να αντανακλούν το κόστος της επιχείρησης.

• Καθιερώσει κοστοβαρή τιμολόγια της ΔΕΗ για κάθε κατηγορία καταναλωτή. Αυτό σημαίνει διαμόρφωση των τιμολογίων του ρεύματος με βάση το κόστος, αναφορά που αφήνει παράθυρο για αυξήσεις στο ρεύμα στους αγρότες. Είναι η κατηγορία που συνεχίζει να απολαμβάνει χαμηλά τιμολόγια, δηλαδή κάτω του κόστους, τα οποία επιδοτούνται από υψηλότερες τιμές σε άλλες κατηγορίες καταναλωτών.

• Αναθεωρήσει τη φορολογία στην ενέργεια.

• Εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά φυσικού αερίου και να υιοθετήσει σχετικό οδικό χάρτη.

• Αναμορφώσει το σύστημα πληρωμής ισχύος (ΑΔΙ) που βρίσκεται σε εκκρεμότητα ώστε να αποφευχθεί ότι μερικές μονάδες ηλεκτρισμού λειτουργούν κάτω από το μεταβλητό τους κόστος.

• Ενσωματώσει τον οδικό χάρτη προς την κατεύθυνση της ενεργειακής ένωσης, δηλαδή το Target Model.

• Ετοιμάσει ένα νέο πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).

• Ενδυναμώσει την ανεξαρτησία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.

Δεν υπέγραψε το σχέδιο νόμου ο Λαφαζάνης

Δείγμα πάντως των διαφωνιών που υπάρχουν εντός της κυβέρνησης είναι ότι το σχέδιο νόμου με την ελληνική πρόταση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Βουλής δεν φέρει την υπογραφή του Π. Λαφαζάνη -ο άλλος υπουργός που δεν το υπέγραψε είναι ο Π. Καμμένος- γεγονός που τροφοδότησε σενάρια για πολιτικές εξελίξεις.

Δεν είναι τυχαίο πως μετά την ανακοίνωση της έγκρισης της ελληνικής πρότασης από το κυβερνητικό συμβούλιο, το iskra που αντιπροσωπεύει τις θέσεις της Αριστερής Πλατφόρμας έσπευσε να αναρτήσει άρθρο που αναφέρει πως η πρόταση «εγκρίθηκε με πλειοψηφία».

Βέβαια ο Λαφαζάνης είχε ήδη δώσει δείγμα των προθέσεών του από νωρίς το πρωί της Πέμπτης.

 «Η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε ομηρία από κανένα, δεν βρίσκεται με το πιστόλι στον κρόταφο και είναι «εκτός τόπου και χρόνου» όσοι θεωρούν ότι η χώρα και ο ελληνικός λαός έχουν ως μοναδική επιλογή να συνυπογράψουν τη θανατική τους καταδίκη», είχε σημειώσει σε ομιλία του στο ενεργειακό συνέδριο για τη “διείσδυση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα». 

Είχε υποστηρίξει ότι «ξέρουμε ότι εδώ που φτάσαμε όλες οι επιλογές είναι δύσβατες, η πιο ταπεινωτική και ανυπόφορη, όμως είναι μια συμφωνία παράδοσης, λεηλασίας και υποταγής της χώρας μας και του λαού μας».

energypress